Genç girişimcilerde kazanç istisnası, 31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun mülga mükerrer 20’nci maddesinde düzenlenerek 10.02.2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir.(6663 Sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişen mükerrer madde Yürürlük; 10.02.2016) Bu değişikliğe istinaden Maliye Bakanlığı tarafından 292 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği yayınlanmıştır. Söz konusu tebliğ ile genç girişimcilerde kazanç istisnası usul ve esasları belirtilmiş olup, konuya ilişkin açıklık getirilmiştir.

18.5.2018 tarihli ve 30425 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 22 nci maddesi ile 31.5.2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 81 inci maddesinin birinci fıkrasına eklenen (k) bendinde genç girişimcilere ait SGK primlerinin belli bir süre hazinece karşılanacağı belirtilmiştir.

Ayrıca Kosgeb tarafından verilen yeni girişimci desteği adı altında hibeler verilmektedir.

Bu çalışmada, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun mülga mükerrer 20’nci maddesi ile genç girişimcilere yönelik diğer devlet teşvikleri ayrıntılı olarak irdelenecektir.

Genç Girişimcilerde Kazanç İstisnası

Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla yirmi dokuz yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişilerin, faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri bu kazançlarının 75.000 Türk lirasına kadar olan kısmı, aşağıdaki şartlarla gelir vergisinden müstesnadır.

1. İşe başlamanın kanuni süresi içinde bildirilmiş olması,

2. Kendi işinde bilfiil çalışılması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi (Çırak, kalfa veya yardımcı işçi çalıştırmak ya da seyahat, hastalık, askerlik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla geçici olarak işinde bilfiil çalışmamak bu şartı bozmaz.),

3. Faaliyetin adi ortaklık veya şahıs şirketi bünyesinde yapılması hâlinde tüm ortakların işe başlama tarihi itibarıyla bu maddedeki şartları taşıması,

4. Ölüm nedeniyle faaliyetin eş ve çocuklar tarafından devralınması hâli hariç olmak üzere, faaliyeti durdurulan veya faaliyetine devam eden bir işletmenin ya da mesleki faaliyetin eş veya üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan veya kayın hısımlarından devralınmamış olması,

5. Mevcut bir işletmeye veya mesleki faaliyete sonradan ortak olunmaması.

İstisna kapsamındaki faaliyetlerden kazanç elde edilmemesi veya istisna haddinin altında kazanç elde edilmesi hâllerinde dahi yıllık beyanname verilir.

Bu istisnanın, bu Kanunun 94 üncü maddesi uyarınca tevkif suretiyle ödenecek vergiye şümulü yoktur.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir."

1- İstisnadan Faydalanacaklar Ve Faydalanma Şartları:

a) 193 sayılı Gelir Vergisi kanununa göre;

• Ticari, zirai ve mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis edilmesi gerekmektedir. Daha önce mükellefiyet tesis eden mükellefler söz konusu kanun maddesinden yararlanması mümkün değildir.
• Mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla yirmi dokuz yaşını doldurmamış mükellefler diğer şartları taşımaları halinde Gelir Vergisi Kanununun mülga mükerrer 20’nci maddesinden faydalanabilirler.
• Kanun maddesinden yararlanmak isteyen mükellefler tam mükellef sıfatına haiz olmaları gerekmektedir. Kanun maddesi açık olduğundan dar mükellefler diğer şartları taşısalar dahi ilgili istisnadan faydalanamazlar.
• Tam mükellef gerçek kişiler diğer şartları taşımaları halinde faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri bu kazançlarının 75.000 Türk lirasına kadar olan kısmı kadar istisnadan yararlanılabilir.

b) 193 sayılı Gelir Vergisi kanununa göre; 1. Fıkradaki şartları taşıyan mükellefler ayrıca aşağıda maddeler halinde verilen şartları taşımaları gerekmektedir.